Po davnoj podjeli gušterača je spadala u žlijezdu s vanjskim lučenjem. Već duže vrijeme zamo da je gušterača žlijezda koja općenito ima dvije osnovne uloge. Prva je da luči enzime koji sudjeluju u probavljanju u probavnom sustavu, a druga je lučenje hormona (inzulin, glukagon).

Gušterača je organ koji se nalazi ispod želuca i ima kanal koji se ulijeva u dvanaesnik. Gušterača luči dva enzima - amilazu i lipazu - koji uglavnom pomažu pri probavljanju masnoća te pomažu da se unesena hrana pretvara u male čestice koje putem resica crijeva ulaze u krv.

Kada govorimo o bolestima koje su vezane za gušteraču, onda također govorimo o dvije grupe problema koji mogu nastati odvojeno, a mogu biti i kombinirane.

Najčešći problem kod gušterače je kada dolazi do poremećaja lučenja inzulina. Tada nastaje šećerna bolest. Mehanizam problema je taj da zbog nedostatka inzulina šećer ne može ulaziti u stanice tkiva, pa raste koncentracija u krvi, a to postepeno dovodi do komplikacija, u početku lakših, a ako se bolest ne liječi i do težih posljedica (oslabljena funkcija bubrega, slabija cirkulacija u donjim udovima koja dovodi i do amputacije istih, problemi s očima itd.).

Druga grupa oboljenja je kod sustava lučenja enzima u crijevo.

Stanja se dijele na akutna i kronična.

Akutna stanja su veoma ozbiljna i mogu ugroziti život pacijenta ako se na vrijeme ne otkrije i liječi.

Najčešće dolazi do problema na mjestu ulaska kanala u dvanaesnik koji je blizu ulaska kanala kojom žuč ulazi u crijevo. Taj mehanizam sprječava izlučivanja enzima u crijevo te oni počinju ulaziti u krv i okolna tkiva koja onda razaraju (autodigestija).

Osnovni simptomi su povraćanje, mučnina, slabost, bol, znojenje, vrućica. Kod takvih simptoma potrebno je odmah se javiti liječniku i zabraniti pacijentu da uzima bilo kakav sadržaj na usta.

Kod kroničnog oblika pankreatitisa dolazi do postepenog propadanja funkci­onalnog tkiva.

Takva stanja zahtijevaju strogu dijetu, davanje terapije protiv boli i nadomjesnu terapiju koja sadrži enzime koje luči gušterača, vitamine koji su topivi u mastima itd.
Tumori gušterače pripadaju grupi teških i po život opasnih bolesti.

Želite li postaviti pitanje dr. Jeliću za neki od narednih članaka, to možete učiniti na  [email protected]